Miniarki to niewielkie muchówki, które żerują głównie na roślinach ozdobnych, ale także i na roślinach warzywnych i ziołach. W wyniku ich żerowania na liściach roślin powstają nieregularne wzorki, przypominające korytarze, czyli tzw. miny. Jakimi metodami możemy zwalczać te szkodniki?
Na roślinach najczęściej można spotkać miniarkę psiankowiankę (Liriomyza bryoniae), miniarkę ciepłolubkę (Liriomyza trifolii), miniarkę szklarniówkę (Liriomyza huidobrensis) oraz miniarkę powszechniankę (Liriomyza strigata). Są to szkodniki z rodziny miniarkowatych, rząd muchówki. Zwykle mają 1-2 mm długości. Dorosłe szkodniki to czarno-żółte muszki. Żerują na roślinie głównie larwy, drążąc w liściach kręte korytarze.
Samica składa ok 20 jaj. Nakłuwa liście na zewnętrznej stronie blaszki tworząc w nich zagłębienia i składa w nich jaja. W jednym zagłębieniu jest jedno jajo. Szkodnik ten przy temperaturze 25º C rozwija się w ciągu 17 dni. Larwy są prawie przezroczyste, żerują we wnętrzu liścia wygryzając miąższ. Szkodnik zimuje wewnątrz liścia lub w glebie.
Jak możemy się pozbyć miniarki? Jeśli zaatakowane rośliny nie są przeznaczone do konsumpcji, a uszkodzonych liści jest bardzo dużo, to możemy zastosować oprysk chemiczny. Środkiem, który skutecznie zwalczy te owady jest np. Fastac 100 EC lub Karate Zeon 050 CS. Warto jednak zaznaczyć, że zazwyczaj miniarki nie powodują dużych szkód i ich zwalczanie chemiczne w uprawach amatorskich nie jest zalecane. Tym bardziej, że większość miniarek zostaje spasożytowana przez ich naturalnych wrogów. Nadużywanie pestycydów w uprawach towarowych wbrew oczekiwaniom, wręcz natężyło problemy z miniarkami, gdyż podczas oprysków niszczono naturalnych wrogów tych szkodników.
Liście mięty uszkodzone przez miniarkę. Żer jest bardzo charakterystyczny. To jasne podłużne korytarze, które szkodnik wydrążył w blaszce liściowej przez wygryzienie miąższu.
Skoro nie chemicznie, to jak zwalczać miniarki w ogrodach przydomowych i działkowych? Na metody niechemiczne powinniśmy zwrócić szczególną uwagę, gdy szkodniki występują na warzywach i ziołach, jak np. na widocznej na zdjęciu mięcie. Przede wszystkim należy usuwać uszkodzone liście, gdyż w nich mogą znajdować się się larwy i być może jaja szkodnika. Natomiast formę dorosłą szkodnika wyłapiemy przez zastosowanie żółtych tablic lepowych. Jest to metoda mniej skuteczna, gdyż część osobników może przetrwać, ale jest alternatywą dla chemii. W każdym razie ograniczy rozwój miniarek na tyle, że nie będą sprawiać większych problemów w naszym ogrodzie. W uprawach na większą skalę można także zastosować metodę biologiczną, wprowadzając owady pożyteczne, żerujące na miniarkach: Męczelkę syberyjską (Dacnusa sybirica) i Wiechońkę miniarkową (Diglyphus isaea).
Podobne uszkodzenia na liściach wiśni.
Na koniec warto jeszcze zaznaczyć, że miniarki to nie jedyne szkodniki powodujące powstawanie korytarzy i wzorków na liściach. Na jabłoniach i gruszach podobne zniszczenia powoduje toczyk gruszowiaczek. Wiele roślin bywa też zasiedlanych przez szrotówka białaczka i pochwiki. Więcej na ich temat na stronie poradnika ogrodniczego, w artykule szkodniki minujące liście.
Katarzyna Bańcerowska